DZIKA PRZYRODA

Podkarpackie jest jednym z najbardziej zielonych regionów Polski. Niemalże jego połowa to tereny chronione. Południe regionu szczególnie upodobał sobie niedźwiedź brunatny. 90 proc. polskiej populacji tego ssaka żyje na Podkarpaciu. A gdzie są niedźwiedzie, tam i dziewicze łąki oraz piękne lasy, które zajmują ponad jedną trzecią województwa.

Część tych lasów to pozostałości prastarej Puszczy Karpackiej. W regionie spotkamy też króla puszczy – żubra oraz rysie i żbiki, a także rzadkie gatunki ptaków takie jak orzeł przedni. Setki kilometrów tras turystycznych poprowadzonych przez Podkarpacie, liczne punkty obserwacyjne, a także ciekawa oferta warsztatów fotograficznych i wycieczek krajoznawczych dają okazję do poznawania podkarpackiej przyrody i relaksu na łonie natury.

fot. Jagoda Leśniewska fot. Jagoda Leśniewska
Marcel Dezor Marcel Dezor

Rozgwieżdżone niebo

W bezchmurną i bezksiężycową noc Droga Mleczna wygląda tu jak migoczący obłok. Bez teleskopu dostrzec można 7 tys. gwiazd (dla porównania, w terenach wiejskich, gdzie jest tylko kilka lamp ulicznych, można zaobserwować jedynie 2,5 tys. gwiazd). Gdy patrzymy na nieboskłon, widzimy go takim, jakim widzieli go nasi przodkowie setki lat temu.

Wysoka jakość nocnego nieba w południowej części Podkarpacia, a szczególnie w Bieszczadach, oraz brak zanieczyszczenia sztucznym światłem pozwoliły na utworzenie Parku Gwiezdnego Nieba „Bieszczady”. Dzięki temu turyści mogą skorzystać w Bieszczadach z szeregu atrakcji, które pozwolą im poczuć magię i zrozumieć tajemnice rozgwieżdżonego nieba.

Hucuły i szlaki konne

Legenda „polskiego Dzikiego Zachodu” zrodziła się i żyje w Bieszczadach na południu Podkarpacia. Jej nieodłącznym elementem jest jeździec w kowbojskim kapeluszu. Podczas jedno- lub kilkudniowych rajdów przez połoniny i górskie łąki na grzbiecie konia huculskiego, któremu w odróżnieniu od innych ras niestraszne są stromizny i przewyższenia, można przeżyć niezapomnianą przygodę rodem z westernu.


W regionie wyznaczono kilkaset kilometrów szlaków konnych. Funkcjonuje tu też ponad sto ośrodków jeździeckich. Konnej przygodzie koloru dodają tradycyjne imprezy konne – przepędy bydła i doroczne Targi Końskie w Lutowiskach.

Setki kilometrów szlaków rowerowych

Trasy rowerowe o zróżnicowanej trudności prowadzące przez Podkarpackie to magnes dla wszystkich, którzy chcą wypocząć aktywnie.

Zagorzali pasjonaci kolarstwa docenią szlaki wyznaczone na południu regionu: w Bieszczadach, Beskidzie Niskim i Górach Słonnych, które będą dla nich satysfakcjonującym wyzwaniem. Natomiast na początkujących i rodziny czekają setki kilometrów tras mniej wymagających, w tym ponad 400 km Wschodniego Szlaku Rowerowego Green Velo. Prowadzą one przez najciekawsze zakątki regionu – miasta i miasteczka, nieopodal wspaniałych zabytków, a także przez wzgórza, doliny, łąki i nieprzebrane lasy.

K. Peczalski K. Peczalski
Piotr Pituła Piotr Pituła

Drezyny rowerowe i kolejki leśne

Pierwsze w Polsce drezyny rowerowe, a także dwie kolejki wąskotorowe kursujące na Podkarpaciu to gratka zarówno dla fanów turystyki kolejowej, jak i poszukiwaczy nietuzinkowych atrakcji.

Bieszczadzka Kolejka Leśna od lat cieszy się ogromną popularnością ze względu na piękne górskie krajobrazy, które można podziwiać podczas przejazdu. Z kolei trasa Przeworskiej Kolei Dojazdowej „Pogórzanin” jest wyjątkowo urozmaicona i prowadzi m.in. przez liczący 600 m tunel. Ciekawostką na skalę kraju są natomiast drezyny rowerowe, które poruszane siłą mięśni przemierzają trasę, do niedawna zapomnianej, 140-letniej linii kolejowej.

Skarby architektury drewnianej

Szczególną wizytówką regionu jest architektura drewniana. Szlak Architektury Drewnianej w Podkarpackiem liczy ponad 130 unikatowych obiektów.

Niewątpliwie jednak wyróżnikami Szlaku są obiekty UNESCO oraz Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku. Muzeum w Sanoku to de facto największy skansen w Polsce, który w autentyczny sposób oddaje klimat wsi i miasteczek południowo-wschodniej Polski sprzed lat. Z kolei podkarpackie obiekty wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO to dwa kościółki w Bliznem i Haczowie oraz cztery cerkwie, w Chotyńcu, Radrużu, Smolniku i Turzańsku, wyróżniające się maestrią wykonania oraz długą historią. Ruszając na Szlak Architektury Drewnianej rozpoczynamy magiczną podróż w czasie.

Pałace, zamki i dwory

Księżniczką być. Najłatwiej wyobrazić to sobie, spacerując korytarzami zamku w Łańcucie. Lepiej zachowanych wnętrz pałacowych ze świecą szukać. Interesuje Cię architektura? Na zamkach w Baranowie Sandomierskim i Krasiczynie dowiesz się, co to perły renesansu. Fenomenalna kuchnia dworska? W Zamku Dubiecko. Wyborne karpackie wina? W Dworze Kombornia. Arcydzieła malarstwa? W zamku w Tarnobrzegu.

Podkarpackie zamki, pałace i dwory są tak różnorodne i piękne jak cały region. Najlepiej zwiedzać je podróżując Karpackim Szlakiem Ogrodów i Domów Historycznych.

Mirosław  Kuciel Mirosław Kuciel
Michał Bosek Michał Bosek

Niepowtarzalne wino i kuchnia

Polski Dionizos. Tak nazywają Romana Myśliwca – człowieka, który jako pierwszy w kraju zajął się profesjonalną produkcją wina, zakładając winnicę Golesz pod Jasłem na Podkarpaciu.

To tutaj współczesne winiarstwo polskie zakiełkowało po raz pierwszy. Nic więc dziwnego, że właśnie Podkarpacie jest obecnie najprężniej rozwijającym się regionem winiarskim w kraju. Wyjątkowych podkarpackich win można skosztować w każdej ze 160 winnic. Każda z nich ma inną historię, każda też produkuje nieco inne, niepowtarzalne wina. Co ciekawe, jedyne polskie wino mszalne produkowane jest również na Podkarpaciu, a konkretnie w Przeworsku.

Podkarpackie souveniry

Szklane rękodzieło prosto z Krosna to idealna pamiątka z Podkarpacia. Podobnie jak ręcznie malowane bombki choinkowe z Nowej Dęby, których miliony rokrocznie zdobią choinki na całym świecie.

Po zakup pamiątek i prezentów warto też wybrać się do Rudnika nad Sanem. Miejscowość ta jest największym ośrodkiem wikliniarstwa w Polsce. Natomiast z Przemyśla trzeba koniecznie przywieźć jedną ze słynnych, ręcznie robionych fajek. Dopełnieniem podkarpackiego kosza prezentowego będą regionalne smakołyki – miody, wędliny i wina.

A to jeszcze nie koniec tej listy, bo Podkarpackie to też zabytki militarne najwyższej klasy, uzdrowiska z doskonałymi wodami leczniczymi, Jeziora Solińskie i Tarnobrzeskie przyciągające żeglarzy, stoki narciarskie i szlaki biegowe oraz pierwszorzędna oferta noclegowa i gastronomiczna.

Ale Podkarpackie to przede wszystkim ludzie – ciepli, gościnni, pracujący z pasją. Każdy z nich ma swoją ciekawą historię do opowiedzenia. Przyjedźcie i przekonajcie się sami!

Krzysztof Zajączkowski Krzysztof Zajączkowski

Jak dostać się na podkarpackie

    car-line.png

    Centrum i głównym węzłem komunikacyjnym Podkarpackiego jest jego stolica – Rzeszów. Z zachodu na Podkarpacie prowadzi nowa autostrada A4. Dojechać nią można bezpośrednio do Rzeszowa, ale też dalej do samej granicy z Ukrainą.

    plane-line.png

    W podrzeszowskiej Jasionce funkcjonuje międzynarodowy port lotniczy obsługujący podróżnych w nowoczesnym terminalu. W rozkładzie lotów rzeszowskiego lotniska znajduje się kilka połączeń dziennie z Warszawą, codzienne połączenia z Monachium oraz kilkanaście połączeń tygodniowo z innymi miastami Europy.

    train-line.png

    Znad morza czy Warszawy do stolicy Podkarpacia można się też dostać szybkimi pociągami Pendolino, które kursują codziennie. Również codziennie obsługiwane są połączenia kolejowe z Kijowa i Lwowa do Przemyśla.

    building-line.png

    Do poszczególnych miejsc na Podkarpaciu najłatwiej dostać się z Rzeszowa i innych dużych miast regionu jak Przemyśl, Krosno, Tarnobrzeg, czy Sanok.