Zespół zamkowo-parkowy w Baranowie Sandomierskim

To perła polskiej architektury XVI-wiecznej, dzieło przypisywane  warsztatowi włoskiego architekta Santi Gucciego. Zamek zbudowany jest na planie prostokąta, w jego narożach znajdują się cylindryczne baszty, a schody prowadzą na piękny dziedziniec położony na wysokości piętra.

W 1630 r. zamek został ozdobiony sztukateriami włoskiego artysty Giovanniego Battisty Falconiego. Pod koniec XVII w. był w rękach Dymitra Wiśniowieckiego, a następnie Lubomirskich. Rozbudowany został przez architekta niderlandzkiego Tylmana z Gameren. W XVIII w. należał do Małachowskich, Potockich i Krasickich. W wieku XIX dwukrotnie zniszczony pożarami. Od 1867 r. w rękach Dolańskich. Odbudowany po 1898 r. przez architekta krakowskiego Tadeusza Stryjeńskiego. Jego dziełem jest secesyjna kaplica zamkowa z obrazem Jacka Malczewskiego w ołtarzu głównym i witrażami z pracowni Józefa Mehoffera. W drugiej połowie XX w. zamek został otoczony ogrodem włoskim projektu Gerarda Ciołka.

W muzeum zamkowym zobaczyć można kaplicę z wyposażeniem nawiązującym stylem do XX-wiecznej secesji. Wystawy zorganizowano w kilku komnatach, m.in.: w Sali Portretowej (wizerunki królów polskich) oraz w Galerii Tylmanowskiej (bogata sztukateria i obrazy przedstawiające panoramy miast włoskich).

Warto zobaczyć w okolicy:

Nowa Dęba – Muzeum Bombki Choinkowej

Tarnobrzeg – pałac Tarnowskich w Dzikowie

Muzeum Teatru Polskiego Radia w Baranowie Sandomierskim

Muzeum Opowieści w Rozalinie

Jezioro Tarnobrzeskie

• układ urbanistyczno-krajobrazowy miasta wraz z zespołem kościoła parafialnego

Fot. Piotr Morawski