Noc Muzeów na Roztoczu

Muzeum Kresów w Lubaczowie wraz ze swoimi oddziałami: Zespołem Zamkowo-Parkowym w Lubaczowie, Zespołem Cerkiewnym w Radrużu i Zespołem Cerkiewnym w Nowym Bruśnie serdecznie zapraszają na wydarzenia, które przygotowaliśmy dla Państwa w trakcie tegorocznej Nocy Muzeów w niedzielę, 15 czerwca 2025 r., od godz. 11 do godz. 23! Do tego wyjątkowego wydarzenia włączają się także dwie lubaczowskie parafie: Parafia pw. św. Stanisława BM oraz Parafia pw. św. Mikołaja, a także Nadleśnictwo Lubaczów, stowarzyszenie Pospolite Ruszenie i Narodowy Instytut Dziedzictwa Oddział Terenowy w Rzeszowie.

Specjalnie przygotowanym programem chcielibyśmy upamiętnić przypadającą w tym roku wyjątkową rocznicę 500-lecia hołdu pruskiego. Wszystkie zaplanowane wydarzenia będą dostępne bezpłatnie, na część z nich obowiązują zapisy.

Szczegółowy program znajduje się poniżej.

MUZEUM KRESÓW W LUBACZOWIE

godz. 11–23, „20 40 20” – prezentacja wystawy multimedialnej*

Wystawa przygotowana we współpracy z IPN związku z 85. rocznicą zbrodni katyńskiej i 105. rocznicą wojny polsko-bolszewickiej.

Rok 1920 jest dla Polaków symbolem wielkiego tryumfu, natomiast rok 1940 już zawsze będzie kojarzony z katyńskimi dołami, czyli z ludobójstwem – jednym z najokrutniejszych w historii ludzkości. Te dwie daty wiele łączy, przede wszystkim jednak spajają je losy Polaków, którzy walczyli na frontach wojny polsko-bolszewickiej, a 20 lat później stali się ofiarami okrutnej decyzji najwyższych władz Związku Sowieckiego.

Wystawa ukazuje losy pięciu niezwykłych bohaterów: Jana oraz Stanisława Ozimków (ojca i syna), por. Juliana Grunera, ppłk dypl. Wilhelma Kasprzykiewicza oraz ks. Józefa Skorela. Oglądający ekspozycję będą mogli zapoznać się z ich biogramami, zobaczyć archiwalne zdjęcia świata, w którym żyli i ludzi, których najbardziej kochali. Najważniejszą częścią wystawy jest poruszający 30-minutowy film fabularny, którego scenariusz powstał na podstawie życiorysów tych pięciu postaci. Ponadto, dzięki specjalnie stworzonej scenografii, będzie można nie tylko w wyobraźni przenieść się na chwilę do lasu katyńskiego.

godz. 11–23, prezentacja przywileju dla miasta Płazowa króla Zygmunta III Wazy z 1619 r.

Przywilej dla miasta to jeden z najcenniejszych dokumentów w zbiorach Muzeum Kresów w Lubaczowie. Jest to dokument pisany odręcznie na pergaminie z podpisem Króla Zygmunta III Wazy, opatrzony pieczęcią lakową zawieszony na sznurku i osadzoną w żelaznej puszce.

godz. 11–12:30, „Korony polskich królów”**

Warsztaty dla dzieci i młodzieży w wieku 6–12 lat (prowadzący: Maciej Meder, Dariusz Sałek, Dział Historyczny Muzeum Kresów w Lubaczowie).

„Korony polskich królów” – korona, jak np. korona Bolesław Chrobrego, Zygmunta Starego, jabłko, berło, miecz to główne insygnia koronacyjne, symbolizujące władzę królewską. Na warsztatach muzealnych będzie można zapoznać się przykładami polskich koron oraz samemu wykonać koronę królewską wzorowaną insygniami polskich wielkich władców.

godz. 15–20, „Krwawe swaty”**

Gra fabularna (RPG) przygotowana przez stowarzyszenie Pospolite Ruszenie

Jest rok 1509. Królestwo Polskie osiąga szczyt potęgi. Rządzący od niedawna król Zygmunt nie może jednak ze spokojem patrzeć w przyszłość. Litwa jest zagrożona przez Moskwę, na Gdańsk łapczywie spogląda Zakon Krzyżacki, południowo-wschodnie rubieże są co roku napadane przez Tatarów. Gdyby chociaż udało się skłonić do współpracy mołdawskiego sąsiada…

O wielkich sprawach, sojuszach i armatach nie słychać jednak nad Dniestrem. U progu lata mieszkańcy Rohatynia żyją zbliżającym się weselem. Na ślubnym kobiercu stanie Piotr Chodecki, młodszy brat Stanisława, marszałka wielkiego koronnego, starosty generalnego ruskiego i starosty lubaczowskiego – właściciela miasta. Człowieka wielce szanowanego na Rusi, jak i na królewskim dworze, a także zaprzyjaźnionego z mołdawskim hospodarem. Niestety obowiązki zmusiły go do nagłego powrotu do Lubaczowa – obiecał jednak, że wróci do Rohatynia na dzień przed weselem. Do pomocy w przygotowaniach uroczystości pozostawił swoich najlepszych ludzi – Was!

Zapraszamy do udziału w rozgrywce w grę fabularną (RPG), która przeniesie Was do czasów Zygmunta Starego. Zabawa prowadzona będzie przez doświadczonych Mistrzów Gry. Planujemy trzy równoległe rozgrywki. W każdej może wziąć udział 5 graczy w wieku od 12 lat. Udział wymaga wcześniejszych zapisów – można zgłosić się pojedynczo lub w grupie. Zapewniamy naukę zasad, wprowadzenie w klimat gry, ciekawych bohaterów do wyboru, piękne materiały do gry.

godz. 12, 16, 21, „Ku Kresom dawnej Rzeczypospolitej” – zwiedzanie wystaw stałych i czasowych Muzeum Kresów w Lubaczowie z przewodnikiem

Poza wskazanymi godzinami wystawy stałe („Dzieje ziemi lubaczowskiej”, „Kultura wsi lubaczowskiej”, „Portret reprezentacyjny i epitafijny”, „Dziedzictwo Kresów”) oraz wystawy czasowe („20 40 20”, „Marian Kratochwil. Kresy w sercu i na emigracji” można zwiedzać indywidualnie w godz. 11–23).

ZESPÓŁ ZAMKOWO-PARKOWY W LUBACZOWIE

godz. 12:30, Rozstrzygniecie konkursu „Jak Wam się podoba? Najciekawsza recenzja wystawy czasowej w Muzeum Kresów w Lubaczowie”

Uroczyste rozstrzygnięcie konkursu, przygotowanego przez Dział Edukacji Muzeum Kresów w Lubaczowie, wręczenie nagród i wyróżnień laureatom. Aby wziąć udział w konkursie należało zwiedzić dowolną wystawę w Muzeum Kresów w Lubaczowie oraz w Zespole Cerkiewnym w Radrużu, a następnie podzielić się swoimi refleksjami, czyli napisać krótką recenzję.

godz. 13:00–14:30, „Skryba króla”**

Warsztaty dla dzieci i młodzieży w wieku 9–15 lat (prowadzenie: Maciej Meder, Dariusz Sałek, Dział Historyczny Muzeum Kresów w Lubaczowie)

W zbiorach Muzeum przechowywane są unikatowe rękopisy i starodruki związane z Lubaczowem i ziemią lubaczowską. W toku zajęć przybliżymy uczestnikom warsztatów historię pisma oraz zasady kaligrafii, czyli sztuki pięknego pisania. Uczestnicy zapoznają się z przykładami kaligrafii na podstawie różnych starych dokumentów oraz sami będą mogli spróbować sztuki pisania gęsim piórem i sporządzić własne dokumenty.

godz. 18, Prezentacja koncepcji zagospodarowania Wzgórza Zamkowego w Zespole Zamkowo-Parkowym w Lubaczowie

Celem opracowania, które zostanie zaprezentowane przez Joannę Dzik i Barbarę Poterę z Oddziału Terenowego Narodowego Instytutu Dziedzictwa w Rzeszowie była ochrona reliktów archeologicznych oraz krajobrazu archeologicznego Wzgórza Zamkowego poprzez wyeksponowanie jego terenowej formy, uczytelnienie reliktów archeologicznych w taki sposób, by stały się nośnikiem informacji dotyczących wcześniejszej funkcji i zagospodarowania Wzgórza Zamkowego, kiedy istniała na nim zabudowa dworska, wprowadzenie elementów zagospodarowania Wzgórza Zamkowego, uwzględniających jego historię i zachowane elementy o niej świadczące, wprowadzenia kolejności zwiedzania, zwrócenie uwagi na poszczególne partie Wzgórza Zamkowego, a także wydobycie walorów widokowych Wzgórza Zamkowego na tle Zespołu Zamkowo-Parkowego i jego otoczenia.

godz. 19:30, Prezentacja koncepcji Parku Etnograficznego „Przygródek – Wspólnota kultur”

Prezentacja „Przygródka” przygotowana przez Janusza Mazura z Działu Etnografii i Budownictwa Drewnianego oraz Piotra Zubowskiego, dyrektora Muzeum Kresów w Lubaczowie, z uwzględnieniem obiektów, które zostaną odtworzone w ramach sektorów „Uliczka małomiasteczkowa” oraz „Zagroda plebańska”. W trakcie prezentacji zostaną zaprezentowane założenia ideowe „Przygródka”, obiekty, które do tej pory zostały odtworzone w Zespole Zamkowo-Parkowym, a także te, których odtworzenie planowane jest w najbliższych latach.

ZESPÓŁ CERKIEWNY W RADRUŻU

godz. 10:15, 11, 12, 13:15, 14:15, 15, 16, 17, Spacery „Na szlaku światowego dziedzictwa UNESCO”

Zwiedzanie ze szlachcicem, możliwość wykonania pamiątkowej fotografii z elementami scenografii z serialu „1670” (prowadzenie: Ryszard Urban, Kamil Zając, przewodnicy w Zespole Cerkiewnym w Radrużu).

ZESPÓŁ CERKIEWNY W NOWYM BRUŚNIE

godz. 12–15:30, Wycieczka „Na szlaku bruśnieńskich kamieniarzy”

Wycieczka pieszo-samochodowa obejmująca Zespół Cerkiewny w Nowym Bruśnie (z zewnątrz) oraz ścieżkę dydaktyczną „Góra Brusno” (prowadzenie: Ewa Żuchowicz, przewodnik Muzeum Kresów Lubaczowie, Grzegorz Szafran, nadleśniczy Nadleśnictwa Lubaczów).

CENTRUM DZIEDZICTWA ARCHIDIECEZJI LWOWSKIEJ W LUBACZOWIE

godz. 14, 16, Spacery „Pół wieku na wygnaniu – lubaczowska karta z historii Archidiecezji Lwowskiej”

Zwiedzanie z Barbarą Łuczkowską, przewodnikiem Muzeum Kresów w Lubaczowie, obejmujące ekspozycję poświęconą historii Archidiecezji Lwowskiej z siedzibą w Lubaczowie, konkatedrę oraz Sanktuarium Matki Bożej Łaskawej Lwowskiej.

CERKIEW PW. ŚW. MIKOŁAJA W LUBACZOWIE

godz. 15, 17, Spacery „W blasku ikony”

Zwiedzanie z Barbarą Łuczkowską, przewodnikiem Muzeum Kresów w Lubaczowie, obejmujące cerkiew św. Mikołaja i opowieść o dziejach wiernych Kościoła wschodniego na ziemi lubaczowskiej.

*prezentacje odbywają się o pełnych godzinach

**liczba miejsc ograniczona, obowiązują zapisy