O Dębicy w swoich kronikach Jan Długosz wspominał już w drugiej połowie XV wieku. Ówczesna Dambycza lub Dambicza musiała powstać nie później niż w wieku XIII, co czyni ją jedną z najstarszych, istniejących nieprzerwanie osad regionu. Dziś Dębica stanowi ważny ośrodek przemysłu chemicznego i jedno z ważniejszych miejsc regionu. Jakie atrakcje czekają na odwiedzających miasto oraz powiat dębicki?
Co ciekawego możecie zobaczyć w Dębicy? Które z dębickich obiektów figurują w Rejestrze Zabytków?
Pierwszym skojarzeniem, jakie większości z nas nasuwa Dębica, jest przemysł. Dębica od wielu lat słynęła ważnymi dla całego kraju zakładami, które w części do dziś pełnią istotną rolę dla naszej gospodarki. Nie dziwi więc fakt, że miasto znalazło się na trasie Szlaku Centralnego Okręgu Przemysłowego, który prowadzi przez charakterystyczne punkty dawnego COP. Podążając tą drogą możecie obejrzeć między innymi bramę wjazdową zakładu „TC Stomil” Dębica, wieżę wodną czy Muzeum Regionalne w Dębicy. Cała trasa liczy około 6,7 km i pozwala ujrzeć miasto z okresu rozkwitu industrializmu.
Fot. Krzysztof Zajączkowski, Muzeum Regionalne w Dębicy
To jednak nie wszystko. Dębica to nie tylko przemysł. Można tam znaleźć kilka naprawdę interesujących obiektów, wśród których koniecznie warto wymienić:
- Kościół farny św. Jadwigi – przebudowany w XIX/XX wieku, powstały w wieku XVI. Najstarszy dzwon znajdujący się w stojącej obok kościoła dzwonnicy pochodzi właśnie z czasów, gdy obiekt ten był budowany.
- Stary Cmentarz parafialny – dębicki cmentarz to miejsce spoczynku rodu Raczyńskich i Nagawieckich. Warta zobaczenia jest zwłaszcza zabytkowa kaplica grobowa Raczyńskich, wzniesiona w stylu neogotyckim w 1880 roku.
- Zespół dworski na Wolicy – Wolica to jedna z dzielnic Dębicy. Właśnie tam możecie znaleźć zespół dworski powstały na miejscu dawnego dębickiego dworku (drewnianego, który spłonął podczas rzezi galicyjskiej w 1846 roku), a należącego do legendarnego już rodu Gryfitów. Dziś w dworku znajduje się restauracja wraz z kompleksem noclegowym.
- Cmentarz żydowski – powstały na przełomie XVII i XVIII wieku jest świadectwem znaczenia społeczności żydowskiej w regionie. Cmentarz ten w czasie II wojny światowej został przez Niemców zdewastowany, jednak później – staraniem mieszkańców – odtworzony. Z części odzyskanych macew utworzono tu lapidarium, czyli miejsce przechowywania i prezentowania kamiennych elementów architektonicznych.
Oprócz wspomnianych obiektów odwiedzający Dębicę koniecznie powinni również zwrócić uwagę na park miejski, wodociągową wieżę ciśnień, dawny budynek „Sokoła” (obecnie dom kultury „Śnieżka” czy dębicki rynek z dawną, galicyjską zabudową. A co znaleźć można w bezpośrednim pobliżu Dębicy?
Fot. Archiwum Starostwa Powiatowego w Dębicy, Dębica
Atrakcje turystyczne powiatu dębickiego. Gdzie warto wybrać się na niedzielną wycieczkę?
Odwiedzając samą Dębicę, warto poświęcić dzień lub dwa na zapoznanie się bliżej z najważniejszymi i najciekawszymi atrakcjami, jakie czekają na turystów w powiecie dębickim. A atrakcjami tymi są:
- Muzeum Lalek w Pilźnie – niektóre z tamtejszych wystaw to prawdziwe rarytasy dla miłośników lalek. Szczególną popularnością cieszą się tu „Lalki z całego świata”, „Lalki polskie”, „Na babcinym strychu” oraz „Królewna Śnieżka”. W muzeum tym znajdziecie również coś naprawdę wyjątkowego, czyli największą w Polsce kolekcję lalek japońskich. Dla miłośników Kraju Kwitnącej Wiśni jest to punkt absolutnie obowiązkowy.
- Wieża widokowa i dinozaury w Głobikowej – kolejną atrakcją turystyczną powiatu dębickiego, która przyciąga z równą siłą dzieci i dorosłych, jest „Rozdzielnia wiatrów”, czyli 24-metrowa wieża widokowa, z której przy dobrej pogodzie możecie zobaczyć Tatry, oraz znajdująca się u jej stóp wystawa replik dinozaurów – przedpotopowych gadów w swoich naturalnych rozmiarach.
- Osada Słowiańska w Stobiernej – pasjonaci historii, którzy szukają pomysłu na weekendowy wypad za miasto, koniecznie powinni wybrać się całą rodziną do Stobiernej, gdzie czeka na nich otoczona prawdziwą palisadą replika grodu słowiańskiego wzorowanego na średniowiecznych osadach z terenu kształtującej się dopiero Polski. Osada w Stobiernej przybliża nam dzieje Doliny Wisłoki z okresu, kiedy osiedlali się w niej Słowianie – jej obecni mieszkańcy.
- Góra Śmierci – pod tą nazwą kryje się miejsce, gdzie podczas wojny znajdował się poligon SS Truppen Ubungs Platz, w którego ramach utworzono obóz pracy. Nazwa związana jest z mroczną przeszłością miejsca i charakterystycznym wzniesieniem, na którym znajdują się zachowane elementy infrastruktury obozowej oraz pomnik upamiętniający ofiary. U jej podnóża znajdziecie również muzeum, w którym możecie na własne oczy zobaczyć zrekonstruowane baraki obozowe czy makietę całego poligonu.
- Zespół dworsko-parkowy w Straszęcinie
- Zespół dworsko-parkowy w Korzeniowie
Wymienione atrakcje to oczywiście nie wszystko, co czeka na Was w Dębicy i jej okolicach. Być może jednak będzie to dla Was wystarczająca zachęta do tego, by ruszyć na rodzinne zwiedzanie tego miejsca. Gwarantujemy, że warto.
*Zdjęcie główne: Archiwum Starostwa Powiatowego w Dębicy
Publikacja finansowana ze środków Województwa Podkarpackiego w ramach realizacji zadania publicznego pn. Podkarpacka Platforma turystyczna II