Przemierzając ciekawe miejsca na Roztoczu, trafisz na kolejne miejsce wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Zaplanuj swoją podróż i uwzględnij je, aby zobaczyć na żywo budowlę, która w prawie niezmienionym stanie przetrwała aż do dziś. Jest nią cerkiew w Radrużu zbudowana pod koniec XVI w. Świątynia ta jest jedną z najstarszych drewnianych cerkwi, które zachowały się na terenie Polski i jedną z największych atrakcji turystycznych Roztocza.
architektoniczna perła roztocza
Cerkiew pw. św. Paraskewy w Radrużu to najstarsza drewniana cerkiew w naszym kraju, a cały kompleks cerkiewny wpisuje się pięknie w nieprzekształcony krajobraz Roztocza.
Ta doskonała pod każdym względem świątynia jest dziełem profesjonalnego warsztatu ciesielskiego. Została wzniesiona w końcu XVI w. Budowla posiada typową konstrukcję zrębową i charakterystyczny dla cerkwi plan trójdzielno-podłużny z trzema pomieszczeniami: babińcem, nawą i sanktuarium.
Wyniosłą nawę wieńczy czworoboczna kopuła wzmocniona od wewnątrz dwupoziomowym systemem ściągów chroniących konstrukcję przed rozsunięciem. Zagadkowym elementem wnętrza świątyni są dwa koliste otwory wycięte we wschodniej i zachodniej ścianie nawy. Przypuszcza się, że obok funkcji architektonicznych i estetycznych, mogły też wpływać na podniesieniu walorów akustycznych świątyni, szczególnie podczas śpiewnej liturgii. W widoku zewnętrznym zwracają uwagę obszerne soboty, czyli wsparte na słupkach daszki obiegające poszczególne części cerkwi. Podobne zadaszenie występuje wokół sąsiadującej ze świątynią dzwonnicy. Budowla ta charakteryzuje się również monumentalną sylwetką z wysuniętym piętrem, tzw. izbicą i późnogotyckim, ostrosłupowym dachem.
Atrakcyjności cerkwi dodaje niewątpliwe bogaty wystrój jej wnętrza. Tworzy go polichromia ścienna, ikonostas, ołtarze boczne, a także inne unikalne elementy wystroju. Ikonostas tworzy ponad sześćdziesiąt ikon, z których najstarsze pochodzą z drugiej połowy XVII w. Co ciekawe wcześniej istniał tu inny, którego ikony znajdują się w zbiorach Muzeum Narodowego im. A. Szeptyckiego we Lwowie.
Cerkiew wraz z dzwonnicą i małym cmentarzem przycerkiewnym otoczone są XIX-wiecznym murem. Wraz z dwoma sąsiednimi cmentarzami i budynkiem muzealnym oraz zabytkową zielenią tworzą malowniczy Zespół Cerkiewny.
tatarska branka z radruża
Przez stulecia ten wyjątkowy kompleks sakralny opierał się różnym dziejowym burzom. Przetrwał okres najazdów tatarskich, i to podczas jednego z nich był sceną niezwykłej historii. Opowiada ona o pięknej kobiecie porwanej w jasyr, która została sułtanką, a po 27 latach wróciła w rodzinne strony, zaskakując tym wszystkich, a najbardziej swego męża, który przekonany o śmierci żony, zdążył się ponownie ożenić. Ową kobietą była żona wójta radrużańskiego, Maria Dubniewiczowa. W podziękowaniu za szczęśliwy powrót miała przyczynić się do odnowienia świątyni. Pamiątką po tych czasach jest zachowana na cmentarzu przycerkiewnym oryginalna płyta nagrobna Katarzyny Dubniewiczowej, drugiej żony wójta Eliasza, która zmarła w 1682 r. przed powrotem tatarskiej branki.
Unikalny klimat zabytkowego kompleksu, w którym czas niejako zatrzymał się ponad 400 lat temu, sprawia, że odwiedzany jest przez rzesze turystów, pragnących poczuć wyjątkowy klimat tego miejsca. Cerkiew pw. św. Paraskewy w Radrużu jest również częścią podkarpackiego Szlaku Architektury Drewnianej oraz znajduje się na trasach rowerowych Roztocza, jak na przykład Green Velo.
Informacje praktyczne
Godziny otwarcia
Sezon wiosenno-letni (1 kwietnia – 30 września)
Poniedziałek – Niedziela: 10:00 – 18:00
Wejścia do cerkwi w następujących godzinach:
10:15, 11:00, 12:00, 13:15, 14:15, 15:00, 16:00, 17:00
Sezon jesienno-zimowy (1 października – 31 marca)
Poniedziałek – Niedziela: 9:00 – 16:00
Wejścia do cerkwi w następujących godzinach:
9:15, 10:15, 11:00, 12:00, 13:15, 14:15, 15:00
Ceny biletów
Bilet normalny: 15 zł
Bilet ulgowy: 10 zł
Bilet rodzinny:** 30 zł
Dzień bezpłatnego wstępu (cały rok)*: poniedziałek (sezon letni), środa (sezon zimowy)
W cenie biletu: Zwiedzanie wnętrza cerkwi pw. św. Paraskewy, terenu w obrębie murów wokół cerkwi oraz wystaw czasowych w budynku muzealnym. Zwiedzanie cmentarzy poza obrębem murów odbywa się samodzielnie
* W dzień bezpłatnego wstępu zwiedzanie odbywa się bez przewodnika, w obecności pracownika Zespołu Cerkiewnego. Po wcześniejszej rezerwacji, istnieje możliwość zwiedzania z przewodnikiem, jednak wtedy pobierana jest pełna opłata za zwiedzanie.
** Prawo do zakupu biletu rodzinnego przysługuje grupie zwiedzających złożonych z nie więcej niż pięciu osób, w tym nie więcej niż 2 osób dorosłych.
Informacje i rezerwacje
Rezerwacje dla grup, informacje dotyczące zwiedzania:
tel. 606 357 108, 530 951 917
email: radruz@muzeumkresow.eu
Zwiedzanie z przewodnikiem: ok. 45 minut
Film promocyjny Zespołu Cerkiewnego
Film - wycieczka po Zespole Cerkiewnym