Wpisanie na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO jest jedną z najlepszych możliwych rekomendacji, jeśli chodzi o atrakcje turystyczne udostępniane turystom odwiedzającym dany region. Spośród podkarpackich obiektów sakralnych na liście tej znalazły się dwa niezwykłe kościoły gotyckie oraz kilka cerkwi. Dlaczego warto odwiedzić każdy z tych obiektów? Co sprawiło, że trafiły one na najbardziej prestiżową listę zabytków z całego świata?
Kościół Wniebowzięcia NMP i św. Michała Archanioła w Haczowie. Najstarszy i największy gotycki kościół drewniany konstrukcji zrębowej w Europie
Kościół Wniebowzięcia NMP i św. Michała Archanioła w Haczowie to przykład średniowiecznej architektury drewnianej wykonany techniką zrębową, która była rozpowszechniona w Europie Północnej i Wschodniej.
Technika zrębowa, zwana również wieńcową lub wieńcówką, polega na tym, iż ściany budynku wznoszone są z poziomych bali drewnianych łączonych ze sobą w narożnikach. Poszczególne bale zachodzą na siebie w rogach budowli na tzw. zakładkę dzięki odpowiednim wycięciom. Powstające pomiędzy balami szczeliny wypełniane są zaprawą, pakułami lub zwykłym mchem. Cechą charakterystyczną tego typu budynków, a więc również kościoła gotyckiego w Haczowie, są tzw. ostatki (wystające końce belek) oraz brak gwoździ wykorzystywanych zwykle przy powstawaniu drewnianych konstrukcji.
Fot. Kościół Wniebowzięcia NMP i św. Michała Archanioła w Haczowie
Fot. Kościół Wniebowzięcia NMP i św. Michała Archanioła w Haczowie
Gotycki kościół w Haczowie służy mieszkańcom tej podkarpackiej miejscowości już od ponad 600 lat, a znajdująca się w nim cudowna figura Matki Bożej Bolesnej została według legendy przyniesiona do Haczowa przez wzburzone wody Wisłoka.
Więcej o tym wyjątkowym zabytku piszemy tutaj.
Kościół Wszystkich Świętych w Bliznem. Jeden z dwóch najcenniejszych drewnianych kościołów gotyckich na Podkarpaciu
Świątynia w Bliznem jest kolejnym podkarpackim kościołem drewnianym wpisanym na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Nieco mniejszy i młodszy od kościoła w Haczowie, również zwraca uwagę swoją zrębową konstrukcją, szlachetną bryłą i niezwykłym wnętrzem. Oglądający ten kościół z zewnątrz, często przeżywają spore zaskoczenie po przekroczeniu jego progu. W środku bowiem, zamiast ascetycznej surowości, której moglibyśmy się spodziewać po świątyni z końca XV wieku, odnajdujemy przykłady niezwykłego malarstwa ściennego z okresów XVI, XVII i XVIII wieku.
Obecne tam polichromie to wyjątkowy i unikalny na skalę nie tylko kraju, ale i Europy przykład tzw. Biblii Ubogich, czyli – w tym konkretnym przypadku – malowideł ściennych z okresu średniowiecza, pełniących funkcję dydaktyczną i ułatwiających niepiśmiennym mieszkańcom okolicy zapoznanie się z uproszczonymi przedstawieniami scen lub całych przypowieści biblijnych.
Więcej o Kościele Wszystkich Świętych w Bliznem piszemy tutaj.
Fot. Kościół Wszystkich Świętych w Bliznem
Zespół Cerkiewny w Radrużu – perła pośród wyjątkowych krajobrazów
Fot. Krystian Kłysewicz, Zespół Cerkiewny w Radrużu
Położony wśród pięknych roztoczańskich krajobrazów Zespół Cerkiewny w Radrużu to jeden z najstarszych obiektów sakralnych obrządku wschodniego w Polsce. Złożona z trzech części świątynia zachwyca kunsztem architektury i subtelnością wnętrza. Przekraczając próg cerkwi, możecie podziwiać polichromie z XVII wieku oraz piękny ikonostas. Uważne oko znajdzie w świątyni również cechy obronne – świątynia wielokrotnie służyła jako schronienie dla okolicznych mieszkańców – między innymi podczas najazdów tatarskich.
O Zespole Cerkiewnym w Radrużu piszemy również tutaj.
Drewniane i murowane cerkwie w podkarpackiej części Karpat. Cerkiew w Chotyńcu, Smolniku, Turzańsku i w Posadzie Rybotyckiej
Na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO znalazło się również kilka podkarpackich cerkwi, zamieszczonych tam w ramach wpisu „Drewniane cerkwie w polskim i ukraińskim regionie Karpat”. Spośród drewnianych cerkwi Podkarpacia na liście tej znalazły się:
- Cerkiew greckokatolicka pw. Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy w Chotyńcu,
- Cerkiew greckokatolicka pw. św. Michała Archanioła w Smolniku,
- Zespół cerkiewny w Turzańsku.
Osobom zainteresowanym historią i architekturą, a zwłaszcza poszukującym niezwykłych, wyjątkowych obiektów sakralnych na Podkarpaciu, koniecznie polecamy również cerkiew św. Onufrego w Posadzie Rybotyckiej, czyli najstarszą murowaną cerkiew obronną w całej Polsce.
O murowanej cerkwi św. Onufrego piszemy również tutaj.
Jeśli chcesz poznać więcej niezwykłych świątyń, które znajdują się w Podkarpackim i zostały wpisane na listę Światowego Dziedzictwa UNESCE, koniecznie przeczytaj nasz artykuł „UNESCO w podkarpackiem”.
Publikacja finansowana ze środków Województwa Podkarpackiego w ramach realizacji zadania publicznego pn. Podkarpacka Platforma turystyczna II