Kuchnia podkarpacka opiera się na tradycyjnych smakach i aromatach. Tu znajdziecie potrawy kuchni łemkowsko-bojkowskiej, pogórzańskiej i lasowiackiej. Tu kuchnia włościańska miesza się ze szlachecką, a mieszczańska z żydowską. W efekcie tego Podkarpackie wyróżnia się jedną z najbardziej oryginalnych kuchni regionalnych. Które z lokalnych potraw poznać należy absolutnie koniecznie?
Proziaki – regionalny sekret tkwiący w prostocie przepisu
Dla wielu proziaki są kulinarnym symbolem Podkarpackiego, nie mogło ich więc tutaj zabraknąć. Trudno zaprzeczyć, że proziaki są jedną z najlepiej rozpoznawalnych potraw tego regionu. Fenomen ich powszechności zdaje się tkwić w dwóch elementach, którymi są:
- Prostota – proziaki są tak proste do wykonania, że poradzi sobie z nimi nawet początkująca gospodyni
- Różnorodność wersji – tak jak różnorodne jest Podkarpackie, tak też nie istnieje jeden ustalony przepis na proziaki. Co wieś, a czasem i co gospodarstwo, to nieco inne proziaki, bo też każda gospodyni dodaje do nich czegoś od siebie lub po prostu przyrządza je na swój sposób.
Najpowszechniejszą formą proziaków są te pieczona na blasze, podawane z prawdziwym, wiejskim i bardzo słonym masłem z roztartym czosnkiem. Są jednak i proziaki smażone, bogatsze w składzie i odmienne w smaku. Jeśli chcecie sprawdzić, jaki rodzaj proziaków bardziej przypadnie Wam do gustu, koniecznie wybierzcie się w drogę Szlakiem Kulinarnym Podkarpackie Smaki.
Fot. Proziaki
Jeśli szukacie przepisu na te pyszne placuszki lub zastanawiacie się, z czym je podać, koniecznie zajrzyjcie do tych artykułów: Z czym jeść podkarpackie proziaki oraz Gdzie kupić i zjeść najlepsze podkarpackie proziaki?
Żurek rzeszowski lub dynowski – kulinarni potomkowie łemkowskiej kysiłeycy
Kuchnia Łemków, od wieków zamieszkujących południowe tereny dzisiejszego Podkarpackiego, mocno wpłynęła na regionalne potrawy i zapewniła im niemożliwy do podrobienia smak. Szczególnie mocno widać to na przykładzie łemkowskiej kysiłeycy, czyli kwaśnego żuru. Ta charakterystyczna zupa dała początek popularności regionalnych żurków, które występują obecnie – podobnie jak proziaki – w bardzo wielu wariantach. Tytułowy żurek rzeszowski oraz dynowski to jedynie przykłady tej różnorodności. Niemal każda wieś ma tu swój własny przepis na idealny żurek. Bez względu jednak na lokalne odmiany, każdy żurek na Podkarpaciu musi być gęsty, kwaśny i pożywny, stąd bardzo często podaje się go z najróżniejszymi dodatkami, jak smażony boczek lub kiełbasa, grzyby, wiejski twaróg czy puree ziemniaczane.
Dziczyzna z Podkarpacia – najlepsze mięso w kraju
Podkarpackie od zawsze słynęło ze zwierzyny łownej, która do dzisiaj stanowi podstawę kuchni myśliwskiej. Co więcej, podkarpacka kuchnia myśliwska jest jedną z najbardziej ekologicznych i oferujących najlepsze doznania smakowe. Dlaczego? Zamawiając np. polędwicę z jelenia, otrzymujecie coś więcej niż zwykłe mięso. Bytujące na Podkarpaciu jelenie żywią się ponad 140 rodzajami ziół, których aromat jest doskonale wyczuwalny w mięsie. A że są to zioła rosnące w naturalnym, nieskażonym środowisku i wiele z nich posiada dobroczynne właściwości, taka potrawa jeszcze bardziej zyskuje na wartości.
Fot. Proziaki
Strudel jabłkowy – słodkie wspomnienie Wiednia
Po czasach Cesarstwa Austro-Węgierskiego pozostało w Podkarpackim niemało przykładów austriackiej kuchni. Doskonałym przykładem, idealnym na deser po dobrym obiedzie, jest apfelstrudel, czyli wiedeński strudel jabłkowy, w wersji regionalnej koniecznie z szarymi renetami i podawany na ciepło. Choć przepis wydaje się prosty (tradycyjnie strudel robi się z mąki, jajek, odrobiny tłuszczu i dodatków, najczęściej jabłek, wiśni, ewentualnie białego sera lub szpinaku), wykonanie takiego strudla wymaga sporego doświadczenia. I nic dziwnego, bo też najstarsza znana nam receptura na apfelstrudelto pochodzący z 1696 roku rękopis przechowywany obecnie we Wiener Stadtbibliothek (Bibliotece Miasta Wiednia).
Jeśli po przeczytaniu tego artykułu, koniecznie chcecie spróbować kuchni Podkarpackiego, zajrzyjcie na specjalny Szlak Historycznych Receptur, który skupia miejsca związane z tradycyjnymi produktami tego regionu. Więcej informacji o szlaku znajdziecie tutaj.
Publikacja finansowana ze środków Województwa Podkarpackiego w ramach realizacji zadania publicznego pn. Podkarpacka Platforma turystyczna II