Rzeszów - miasto i region

Dawny konwent o.o. Pijarów w Rzeszowie

Stanowi jeden z nielicznych w skali kraju zespołów architektoniczno-urbanistycznych utrzymanych w formach klasycyzującego baroku.

Historia Kościoła sięga XVII wieku. Księżna Zofia Pudencjana Zasławska-Ostrogska córka Mikołaja Spytka Ligęzy zgodnie z zapisaną w testamencie wolą ojca odziedziczyła Rzeszów w 1637r.

Dawny konwent o.o. Pijarów w Rzeszowie

Parafia Rzymskokatolicka pw. Świętego Krzyża w Rzeszowie

ul. 3-go Maja 20

35-030 Rzeszów

tel. 17 85-35-197, 601 869 071

e-mail (ks. Proboszcz): wjagustyn@caritas.rzeszow.pl

 

www.swietykrzyz.parafia.info.pl

jak dojechać

 

Z jej fundacji zaczął powstawać kompleks kościelno-edukacyjny, który zamierzała przekazać do prowadzenia siostrom bernardynkom. Na jej życzenie sprowadzono z Lublina uznanego architekta Jana Cangera. Przedwczesna śmierć Zofii sprawiła, że Rzeszów przeszedł w posiadanie jej szwagra, księcia Jerzego Sebastiana Lubomirskiego. Nowy właściciel, wiedząc jak wielką wagę dla kraju posiada jakość wychowania młodzieży, w 1658 r. sprowadził postępowy a zarazem patriotyczny Zakon Pijarów i osadził w wybudowanym kompleksie. Po Wiktorii Wiedeńskiej do Rzeszowa przybył król Jan III Sobieski i w kościele uroczyście dziękował za pijarskie wsparcie. Ówczesny właściciel Rzeszowa Hieronim Augustyn Lubomirski walczący pod Wiedniem i Parkanami jako wotum dziękczynne za zwycięstwa ufundował przebudowę świątyni wg projektu Tylmana z Gameren.

 

We wnętrzu kościoła podziwiamy ołtarz główny, ołtarze boczne oraz organy, które cechuje styl rokokowy, ambonę w stylu regencji, czy obraz Maryi z dzieciątkiem malowany na blasze miedzianej. W kościele znajdują się: krypta Zofii, urny z sercami Hieronima Augustyna Lubomirskiego i jego żony Konstancji pochowanych w Wiśniczu, intrygujący marmurowy pomnik nagrobny Jerzego Ignacego Lubomirskiego, na którego sarkofagu leży anioł śmierci trzymając medalion z wizerunkiem księcia. Wnętrza klasztoru po jego kasacie zostały całkowicie opustoszone. W 1935 r. zagospodarowano je na Muzeum Okręgowe. Natomiast budynek szkoły, który przez wieki nie zmienił swojego przeznaczenia może poszczycić się sklepieniami kolebkowo-lunetowymi.

 

Ten zespół obiektów stanowił w XVIII w. najdłuższą kompozycję architektoniczną. Fasada kościoła jest typowym dla klasycyzującego baroku pomnikiem chwały rodu. Na przechodniów ulicy 3 maja z góry spoglądają siostry Ligęzówny: postać z herbem Ostrogskich to Zofia, natomiast z herbem Ligęzów młodsza Konstancja. Zaś postać męska to Jerzy Sebastian Lubomirski, ustawiony w najwyższym punkcie fasady. Dwie figury w niszach fasady symbolizują siłę i męstwo oraz wstrzemięźliwość i opanowanie. Tablica w portalu z łacińskim napisem wylicza osiągnięcia rodu.

 

Tablica przy wejściu z 2003 r., zawieszona „w hołdzie Polakom Wołynia, Małopolski Wschodniej oraz Rzeszowszczyzny, pomordowanym w l.1939-1947 przez ukraińskie nacjonalistyczno-szowinistyczne bandy OUN-UPA”, zawiera cytat z „Dziadów”: „JEŚLI ZAPOMNĘ O NICH, TY BOŻE ZAPOMNIJ O MNIE”.

 

Wśród uczniów Collegium Resoviense, przekształconego po trzech wiekach funkcjonowania w szkołę świecką przez cesarza Józefa II byli: Ignacy Łukasiewicz, czy generał Władysław Sikorski. Wśród nauczycieli: reformator oświaty Stanisław Konarski, czy fizyk nazywany pierwszym polskim elektrykiem Józef Herman Osiński.

 

 

Warto zobaczyć w Reszowie:

kościół farny

konwent ojców Bernardynów

zamek Lubomirskich

pałac letni Lubomirskich

rzeszowskie piwnice

Muzeum Okręgowe

Muzeum Etnograficzne im. Franciszka Kotuli

Muzeum Historii Miasta Rzeszowa

Muzeum Dobranocek ze zbiorów Wojciecha Jamy

Muzeum Techniki i Militariów

Schron "Marysieńka"

Teatr im. Wandy Siemaszkowej, dawny budynek Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”

fontannę multimedialną

  • pomnik bł. Jana z Dukli

  • figurę Matki Boskiej Królowej Polski

  • pomnik ks. Stanisława Konarskiego

  • budynek PKO z lat 1906–1908, ul. 3 Maja

  • willę secesyjna z 1903 r. w alei Pod Kasztanami

  • willę secesyjna z 1899 r. w alei Pod Kasztanami

  • willę „Pod sową” z 1900 r. w alei Pod Kasztanami

  • pałac Jędrzejowiczów, obecnie szpital

  • pałac Jędrzejowiczów w Załężu z przełomu XVIII i XIX w.

  • ratusz

  • kamienice z XIX w.

  • dom Esterki, Rynek 15

  • studnię w rynku

  • Muzeum Diecezjalne

  • Muzeum Łowiectwa

  • budynek Filharmonii Podkarpackiej im. Artura Malawskiego

  • Galerię Józefa Szajny

  • budynek Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej z 1890 r.dawny budynek Rady Powiatowej

  • pałac Biskupów przy ul. Jałowego

  • budynek LO im. płk. Leopolda Lisa-Kuli

  • pl. Cichociemnych z rzeźbą „Przejście 2001” autorstwa Józefa Szajny

  • skwer im. Kazimierza Górskiego

  • Galerię Fotografii Miasta Rzeszowa

  • Biuro Wystaw Artystycznych

  • kaplicę pw. Św. Trójcy

  • Stary Cmentarz

  • pomnik Powstańców Styczniowych wzniesiony w 1886 roku

  • pomnik Tadeusza Kościuszki

  • pomnik Juliusza Słowackiego

  • pomnik płk. Leopolda Lisa-Kuli

  • pomnik gen. Władysława Sikorskiego

  • pomnik Jana Pakosławica

  • pomnik Tadeusza Nalepy

  • pomnik Żołnierzy Wyklętych

  • pomnik Stanisława Nitki nad Wisłokiem

  • pomnik Ofiar Terroru

  • popiersie Jana Kochanowskiego

  • popiersie księcia Kazimierza Pułaskiego

  • figurę ks. Jerzego Popiełuszki

  • figurę św. Jana Nepomucena

  • tablicę pamięci Marcina Lelewela Borelowskiego

  • tablicę pamięci Ignacego Łukasiewicza

  • rzeźbę chłopca strzelającego z procy

  • budynek Podkarpackiego Urzędu Wojewódzkiego

  • okrągłą kładka dla pieszych

  • pomnik Czynu Rewolucyjnego

  • malowidło przedstawiające scenę ze spektaklu Józefa Szajny „Deballage” przy ul. Sokoła 3

  • widok na Rzeszów architekta Lubomirskich Karola Henryka Wiedemanna z 1762 r.

  • most Zamkowy

  • most im. Gabriela Narutowicza

  • dawny Dom Kultury WSK, obecnie Wydział Muzyki UR

  • dworek z końca XIX w. przy ul. Dąbrowskiego

  • park linowy Expedycja

  • skatepark

  • „Lisią Górę” rezerwat przyrody

  • ścieżkę przyrodniczo-dydaktyczna im. Władysława Szafera

  • szlak czerwony Lepoplde Lisa-Kuli

 

 

Fot. Krystian Kłysewicz