Cerkiew w Starym Dzikowie

SAKRALNY ZABYTEK W STARYM DZIKOWIE

Murowana cerkiew pw. św. Dymitra powstała w 1904 roku. Datę tą, można zobaczyć nad głównym wejściem prowadzącym do wnętrza tej atrakcji Roztocza. Zdobi je dekoracyjny portal, czyli obramowanie drzwi, z podwójną parą półkolumn po obu stronach. Posadowiona na planie krzyża świątynia, reprezentuje styl neobizantyjski. Miejsce gdzie przecinają się ramiona zdobi kopuła. W architekturze fasady zewnętrznej wyróżniają się także dekoracyjne triforia, czyli okna, które podzielono na trzy części. Historia tej roztoczańskiej atrakcji jest bardzo podobna do losów większości parafii greckokatolickich na tych terenach. Początkowo obiekt służył swoim wyznawcom. Jednak kres użytkowania parafii przyniosły wysiedlenia ludności ukraińskiej. Miało to miejsce w 1950 roku. Od tego momentu cerkiew pełniła przez krótki okres czasu funkcję magazynu. Później została bez opieki, w skutek czego, proces niszczenia bardzo szybko postępował. Z dawnego wyposażenie zabytku nie zachowało się wiele. To, co przetrwało, czyli kilka ikon, zobaczyć można w Muzeum Kresów w Lubaczowie.

W pobliżu tej atrakcji turystycznej Roztocza zachowała się także murowana dzwonnica. Jej górną cześć zdobią trzy wieżyczki, które nakryte są hełmami. W nich umieszczone są duże otwory na dzwony. Dziś niestety nie ma już żadnego z nich.

Warto pamiętać, że Cerkiew św. Dymitra nie jest jedynym zabytkiem kultu w tym mieście. Dawniej mieszkali tu wyznawcy trzech różnych religii. Do dziś pozostały tu ruiny synagogi. W najlepiej zachowanym stanie jest kościół rzymskokatolicki, który cały czas pełni swoje funkcję. Wszystkie trzy religijne atrakcje Roztocza, dają świadectwo dawnej wielokulturowości.

EPIZOD W FILMIE STARODZIKOWSKIEJ CERKWI

Zapomniana i pozostawiona bez opieki atrakcja turystyczna Roztocza niszczała. Po długim okresie nieużytkowania, nie przypomniała już tego samego obiektu, którym była, gdy pełniła swoją funkcję. Mocno zniszczona i pozbawiona wyposażenia, zwróciła na siebie jednak uwagę. Zainteresował się nią Andrzej Wajda, znany polski reżyser filmowy. Cerkiew św. Dymitra w Starym Dzikowie zamieniła się na pewnie czas w plan filmowy. Kręcone były tutaj sceny ze słynnego filmu „Katyń”, nominowanego do Oscara. Wnętrze zabytku przedstawiono jako monaster w Kozielsku. To tam przetrzymywani byli polscy oficerowi. Z tamtego okresu, pozostały wewnątrz świątyni prycze, stanowiące cześć scenografii. Dziś są atrakcją Roztocza, która przyciąga nie tylko fanów filmu, ale też turystów.

Cerkiew w Starym Dzikowie, fot. Krystian Kłysewicz

CIEKAWE MIEJSCA NA ROZTOCZU - PROPOZYCJA SZLAKU TEMATYCZNEGO

Stary Dzików leży na Szlaku Jana III Sobieskiego, który wiedzie przez miejsca odwiedzane przez króla, podczas odsieczy wiedeńskiej. Trasa prowadzi przez około 70 miejscowości na polsko-ukraińskim pograniczu. Cały szlak łącznie liczy 300 km, a podzielony jest na 11 odcinków. Posiada własną stronę internetowa, dzięki czemu z łatwością można odnaleźć atrakcje turystyczne Roztocza, które włączone zostały do tego szlaku. Więcej można przeczytać na stronie: www.sobieski.lubaczow.com.pl.

Film promocyjny

Audioprzewodnik

Warto zobaczyć w okolicy:

Muzeum Kresów w Lubaczowie

Lubaczów

Cerkiew w Starych Oleszycach

Cerkiew w Borchowie

Cerkiew w Cewkowie

Cerkiew w Moszczanicy

Cieszanów

• Kościół pw. Trójcy Przenajświętszej w Starym Dzikowie
• Ruiny synagogi w Starym Dzikowie

Fot. Krystian Kłysewicz